Aktualności

poniedziałek, 14 lipca 2025

Zielony impuls dla miast: zrównoważona mobilność w centrum miejskiej transformacji

 „Zrównoważona mobilność – mobilność miejska, transport nisko- i zeroemisyjny” warsztaty w Ambasadzie Francji w Warszawie w Warszawie   

Dwunasta edycja programu Eco-Miasto konsekwentnie buduje przestrzeń do dialogu i współpracy między tymi, którzy kształtują przyszłość polskich miast – samorządowcami, ekspertami, firmami i przedstawicielami administracji. Właśnie w duchu tej idei, 25 czerwca 2025 r. w Ambasadzie Francji w Warszawie odbyły się warsztaty poświęcone jednemu z najpilniejszych wyzwań miejskich: mobilności nisko- i zeroemisyjnej. 

Spotkanie, zorganizowane wspólnie przez Ambasadę Francji w Polsce i UNEP/GRID-Warszawa, we współpracy z Renault Group, stanowiło kolejny krok w budowaniu praktycznej wiedzy i realnych sojuszy na rzecz klimatycznej adaptacji miast – tematu przewodniego tegorocznej edycji Eco-Miasta. 

W otwierającym wystąpieniu Ronan Venetz, Szef Wydziału Ekonomicznego Ambasady Francji, podkreślił, że 12. edycja programu Eco‑Miasto skupia się na adaptacji miast do zmiany klimatu. — „Dziesięć lat po Paryskim Porozumieniu Klimatycznym postanowiliśmy, że tematem przewodnim będzie adaptacja miast” — powiedział Venetz, zaznaczając, jak istotne są wspólne działania francuskich i polskich miast. Zwrócił uwagę na dynamiczny wzrost emisji CO₂ w polskim transporcie — z 20 mln ton w 1990 r. do 68 mln ton w 2023 r., a także na rekordowy przyrost rejestracji pojazdów elektrycznych (+46% w I poł. 2025 r.). Wspólnie z Marią Andrzejewską podziękował uczestnikom zaangażowanym w realizację warsztatów. — „Mam nadzieję, że te warsztaty przyniosą refleksję, jak sprostać wyzwaniom związanym z dekarbonizacją transportu w miastach” — zakończył Ronan Venetz. 

Maria Andrzejewska, Dyrektor Generalna UNEP/GRID‑Warszawa, oficjalnie otworzyła warsztaty i przedstawiła ramy programu Eco‑Miasto. Podkreśliła rolę platformy jako miejsca spotkań samorządowców, ekspertów i firm, które wspólnie poszukują rozwiązań dla zrównoważonego rozwoju polskich miast. Zwróciła uwagę na rosnącą potrzebę miejsc zaprogramowanych pod względem klimatycznym i organizacyjnym, szczególnie w kontekście zmieniających się przepisów (plany adaptacyjne dla miast pow. 20 tys.) i nadchodzących wymogów ekologicznych. 

Renault – elektromobilność w praktyce 

Andrzej Gemra, ekspert Renault ds. emobilności, w prezentacji „Zrównoważona mobilność miejska: istota, charakterystyka” zauważył, że Renault, jako producent samochodów, nie ogranicza się wyłącznie do projektowania pojazdów – firma konsekwentnie dąży do tego, by jej działalność przyczyniała się do ochrony planety. W ramach rozwoju elektromobilności, Renault nie tylko oferuje elektryczne modele, ale również zapewnia ich kompleksową obsługę posprzedażową – serwis, wsparcie techniczne i dostosowanie do zmieniających się potrzeb użytkowników. 

Zjawiska związane ze zmianą klimatu – takie jak powodzie i susze – są w Polsce coraz bardziej odczuwalne, a kraj dodatkowo wyróżnia się negatywnie na tle Europy pod względem zanieczyszczenia powietrza, m.in. z powodu węglowego miksu energetycznego. W tym samym czasie obserwujemy szybki wzrost miast, który prowadzi do zwiększonego zagęszczenia, korków, trudności w dostawach i nasilającego się zanieczyszczenia powietrza oraz liczby wypadków drogowych. Aby sprostać tym wyzwaniom, miasta coraz częściej wdrażają inteligentne rozwiązania transportowe. Współdzielenie samochodów – zarówno osobowych, jak i dostawczych – pozwala zmniejszyć liczbę pojazdów na ulicach i ograniczyć problem braku miejsc parkingowych. Z kolei systemy „connectivity” umożliwiają dynamiczne zarządzanie ruchem – np. poprzez inteligentne sterowanie światłami w zależności od natężenia ruchu. Uzupełnieniem są sieci tramwajowe, metro, rowery miejskie i inne formy mikromobilności, często zintegrowane w ramach jednej platformy komunikacyjnej. 

Zdaniem prelegenta, motoryzacja musi odpowiadać na rosnące wymagania środowiskowe – w Europie obowiązują regulacje dotyczące emisji spalin, a ich przekroczenie wiąże się z sankcjami. Choć ostatnio normy zostały tymczasowo złagodzone (do 24 g CO₂/km), producenci muszą nadal intensywnie pracować nad rozwojem pojazdów nisko- i zeroemisyjnych. Szczególnym wyzwaniem są ciężarówki i dostawy ostatniej mili w centrach miast – dlatego istotne jest tworzenie nowoczesnych centrów logistycznych i elektryfikacja floty realizującej dystrybucję w przestrzeni miejskiej.  

Ekspert zauważył, że samochody użytkowe, wykorzystywane przez służby miejskie (np. do odbioru odpadów), powinny mieć napęd elektryczny, szczególnie ze względu na częste postoje i pracę w trybie miejskim. Jednak żeby floty elektryczne mogły funkcjonować, niezbędne jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury ładowania – to jeden z kluczowych warunków skłaniających zarówno instytucje, jak i osoby prywatne do zakupu pojazdów elektrycznych. Odpowiednio rozwinięta sieć ładowarek staje się więc motywatorem decyzji konsumenckich. 

Renault oferuje również szeroką gamę pojazdów dostosowanych do potrzeb konkretnych służb miejskich – w tym specjalistyczne wersje aut wykorzystywanych w obszarach objętych strefami czystego transportu. W odpowiedzi na rosnące potrzeby miast, związane m.in. z rozwojem e-commerce, Renault rozwija także specjalnie zaprojektowane platformy pojazdów przystosowane do poruszania się w wąskich ulicach śródmieścia. Nowoczesne pojazdy Renault wyposażone są w innowacyjne oprogramowanie, które pozwala na elastyczne dostosowanie funkcjonalności pojazdu do zadań użytkownika. Firma konsekwentnie rozwija również technologie autonomiczne jako odpowiedź na rosnącą liczbę wypadków drogowych. W tym kontekście motoryzacja nie tylko reaguje na zmiany, ale staje się jednym z aktywnych uczestników kształtowania przyszłości zrównoważonych miast. 

Panel ekspercki: zderzenie realiów z wizją 

Podczas końcowej części warsztatów odbył się panel dyskusyjny, w którym eksperci Grupy Renault w Polsce, VELOHUB, WiseEuropa, oraz Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych (FPPE) przedstawili złożoność wyzwań związanych z transformacją miejskiego transportu. Moderujący dyskusję Aleksander Szałański z FPPE zauważył na wstępie, że dynamiczny rozwój logistyki miejskiej i wzrost liczby samochodów dostawczych pogłębiają zanieczyszczenie powietrza i dezorganizują przestrzeń miejską. Uczestnicy zauważyli, że wielu decydentów samorządowych nie dostrzega pełnej skali tego wyzwania systemowego, a polityki miejskie często nie są zsynchronizowane z realiami energetycznymi i logistycznymi. Dyskusja wyodrębniła dwa rodzaje regulacji wspierających zrównoważoną mobilność: punktowe – dotyczące np. obowiązku utworzenia stref czystego transportu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców, wdrożenia 22-procentowego udziału pojazdów zeroemisyjnych we flotach miejskich, czy zakupu wyłącznie bezemisyjnych autobusów – oraz systemowe – związane z planowaniem energetycznym, logistyką miejską i kulturą współpracy. Podkreślono, że bez równoległego rozwoju infrastruktury i planowania przestrzennego nawet najlepsze przepisy mogą pozostać martwe. 

Zdaniem eksperta WiseEuropa Michała Wierzbowskiego, transformacja transportowa nie może się odbywać bez zapewnienia odpowiedniego zaplecza energetycznego. Uczestnicy panelu zwrócili uwagę na fakt, że duże zapotrzebowanie na moc – zwłaszcza w przypadku ładowania autobusów elektrycznych – konkuruje dziś z innymi energochłonnymi sektorami, takimi jak centra przetwarzania danych. Miasta muszą już teraz planować swoją infrastrukturę energetyczną, by uniknąć przeciążenia sieci i umożliwić rozwój zeroemisyjnego transportu publicznego. Jednym z omawianych rozwiązań była koncepcja logistyki dwustopniowej, jaką przedstawił Artur Jop z VELOHUB. Polega ona na dostawie towarów elektrycznymi pojazdami do centrów przeładunkowych, skąd przesyłki trafiają do odbiorców za pomocą rowerów cargo. Choć model ten jest obecnie bardziej realny w kontekście komercyjnych dostaw, pojawiają się także pomysły jego adaptacji dla służb miejskich – np. jednostek odpowiedzialnych za zieleń. Podkreślono, że takie rozwiązania wymagają systemowego wsparcia i testowania na poziomie lokalnym. 

Paneliści wskazali, że miasta często nie wiedzą, ile pojazdów dostawczych porusza się codziennie po ich ulicach, ani jak kształtują się rzeczywiste potrzeby mieszkańców w zakresie mobilności. Brakuje kompetencji analitycznych, a instytucje publiczne zamiast rozwijać wewnętrzne zdolności, często zlecają raporty zewnętrznym firmom. Podkreślono, że dane są niezbędne, aby „zachować obserwowalność procesów” i skutecznie nimi zarządzać. Eksperci zauważyli, że administracja publiczna musi wyjść z roli „sztywnego komunikatora”, a wejść w rolę „platformy realizacyjnej”. Wymaga to odwagi, umiejętności zarządzania konfliktem i gotowości do współpracy międzywydziałowej.  

Transformacja transportowa nie może być wyłącznie technologiczną zmianą – to również zmiana mentalności i modelu działania. Aby ją urzeczywistnić, konieczne są stałe platformy dialogu, spotkań i wspólnego planowania z udziałem wszystkich interesariuszy. Ważnym aspektem poruszonym w dyskusji była niepewność po stronie instytucji publicznych, związana z otwartością na współpracę z sektorem prywatnym. Obawa przed konfrontacją z bardziej kompetentnymi partnerami technologicznymi może paraliżować proces decyzyjny. Uczestnicy panelu wskazali, że przezwyciężenie tego lęku wymaga zmiany kultury organizacyjnej, promowania dialogu oraz akceptacji, że żadne miasto czy urząd nie ma wszystkich odpowiedzi. 

Zrównoważona mobilność na wyciągnięcie ręki 

Praktycznym domknięciem wydarzenia była prezentacja elektrycznych pojazdów dostawczych Renault, dostępnych dla uczestników do bezpośredniego obejrzenia i testowania. Pokaz ten nie był jedynie dodatkiem – był symbolem tego, co najcenniejsze w programie Eco-Miasto: przekładania idei na konkret, wiedzy na praktykę i realne zmiany w polskich miastach. 

Tegoroczne warsztaty to kolejny dowód, że Eco-Miasto to nie tylko konkurs czy cykl spotkań – to żywa platforma współpracy, która rozwija się razem z wyzwaniami, jakie stawia przed miastami przyszłość. W czasach rosnących napięć klimatycznych i społecznych, właśnie takie miejsca dialogu – otwarte, partnerskie i zakorzenione w misji środowiskowej – stają się nie tylko potrzebne, ale wręcz niezbędne. 

Zobacz również:

Jesteśmy ośrodkiem afiliowanym przy United Nations Environment Programme, UNEP.

Współpracujemy z UN Science Policy Business Forum – najszybciej rozwijającą się platformą ONZ, poświęconą międzysektorowej współpracy na rzecz środowiska i realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju.

Dowiedz się więcej

Chcesz być na bieżąco?
Zapisz się na newsletter!

Centrum UNEP/GRID-Warszawa
ul. Poznańska 21 lok. 29, 00-685 Warszawa tel. +48 22 840 6664 e-mail: grid@gridw.pl
NIP: 522-000-18-89 REGON: 001361852-00037 KRS: 0000057779

Polityka prywatności

© Centrum UNEP/GRID-Warszawa 1991-2025