Aktualności

Za nami kolejne spotkanie z cyklu Climate Conversations – serii debat organizowanych w ramach programu Climate Leadership.  

W obliczu katastrofy klimatycznej wiemy już, że dekarbonizacja jest konieczna. Wiemy jednak również,  że związana z nią transformacja doprowadzi do radykalnych zmian na wielką skalę. Sprawiedliwa transformacja to wielkie wyzwanie dla nas wszystkich – zwłaszcza w kontekście traumy, jaką starsze pokolenie ma w związku z transformacją ustrojową sprzed prawie 35 lat, która była absolutnie niezbędna, lecz okazała się jednowymiarowa i pozostawiła „z tyłu” wiele osób, grup społecznych i regionów.  

Temat sprawiedliwej transformacji otworzyła już poprzednia, pierwsza w tym roku debata w ramach Climate Conversations, która odbyła się 1 lutego (relacja dostępna jest tutaj: https://www.gridw.pl/pl/aktualnosci/climateconversations-jak-bedzie-wygladal-nasz-swiat-w-2023-dla-kogo-sprawiedliwa-bedzie-transformacja). Zaproszeni goście rozmawiali wówczas o tym, czym tak naprawdę jest sprawiedliwa transformacja, czy transformacja w ogóle może być sprawiedliwa dla wszystkich, kto powinien działać w poczuciu sprawiedliwości klimatycznej, jak i kto ma dzielić korzyści i obciążenia. 

Tym razem spotkanie poświęcone było sprawiedliwej transformacji w krajobrazie regulacyjnym ESG. W dyskusji moderowanej przez prof. Bolesława Roka, współtwórcę programu Climate Leadership, udział wzięli: 

- Robert Adamczyk, Senior Environmental Adviser, EBR,

- Maria Krawczyńska, Dyrektor Departamentu CSR i Zrównoważonych Finansów, BNP Paribas Bank Polska,

- Weronika Nalbert, prawniczka, Vice President of the Board, United Nations Association Poland,

- Joanna M. Pydo, ESG and Investor Relations Strategist, ekspertka Climate Leadership,

- Agnieszka Skorupińska, Vice President of the ESG Committee, Krajowa Izba Gospodarcza.

Poruszanymi tematami były: godzenie potrzeb planety z oczekiwaniami społecznymi i korzyściami ekonomicznymi, finansowanie transformacji klimatycznej biznesu, regulacje wprowadzane w ramach polityki zrównoważonego rozwoju wyznaczonej przez ESG, środki z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji oraz to, jak nie zostawić dużej części społeczeństwa „z tyłu”. 

Eksperci zauważyli, że w kontekście transformacji należy zakładać, że nie wszystko się uda i nie wszystko będzie w pełni sprawiedliwe. Głównym celem powinna być nie tyle sprawiedliwa transformacja, co wprowadzenie uwarunkowań dla sprawiedliwości oraz ograniczenie do minimum ryzyka pozostawienia kogokolwiek „z tyłu”. Kluczowy będzie przede wszystkim mądry i możliwie sprawiedliwy podział funduszy – nie tylko dla przedsiębiorstw, ale też organizacji pozarządowych czy społeczności, które mogą pozostać w tyle – wsłuchując się w problemy i potrzeby poszczególnych grup. Nie do przecenienia będzie tu m.in. współpraca lokalnych władz z biznesem.  

Coraz ważniejszym kryterium przy alokacji funduszy staje się kwestia wskaźników środowiskowych i społecznych. Jak zauważyli eksperci, regulacje dotyczące raportowania niefinansowego same w sobie nie rozwiążą problemów związanych z transformacją, ale pozwolą na zbieranie wartościowych danych potrzebnych dla zrównoważonego finansowania. Raporty niefinansowe dostarczą informacji, czy firma wie, jak zarządzać ryzykiem, czy ma wizję na przyszłość, czy jest odporna.  

– Jeśli analizujemy coś pod kątem sprawiedliwości, to musimy opierać się na faktach. A jeśli na faktach, to na danych. A jeśli danych nie mamy, to trudno ocenić, co jest sprawiedliwe. Potrzebujemy więc informacji – żeby móc oceniać, decydować, opiniować, argumentować, co jest sprawiedliwe – zauważyła Maria Krawczyńska. 

Uczestnicy debaty zwrócili uwagę, że dużym wyzwaniem są wskaźniki dotyczące kwestii społecznych. W European Sustainability Reporting Standards można dopatrywać się przestrzeni, w której i inwestorzy, i społeczeństwo będą mogli próbować rozliczać przedsiębiorstwa ze wspierania zarówno pracowników, jak i lokalnych społeczności, jednak na bardzo ogólnym poziomie – ze względu na różne uwarunkowania w różnych krajach niemożliwe jest stworzenie spójnej taksonomii społecznej.  

Będąc przy kwestiach społecznych, eksperci podkreślili, że w ramach koncepcji „no one left behind” jesteśmy cały czas na początku drogi. Mamy braki kapitału ludzkiego, ekspertów w zakresie osiągania neutralności klimatycznej; wciąż panuje duża nieufność względem potrzeby transformacji. To ogromne wyzwanie, które wymaga współpracy. Potrzebne jest doszkalanie/przekwalifikowywanie pracowników, zmiana myślenia w społeczeństwie (świadomość, że troska o środowisko jest troską o kwestie społeczne) i faktyczne wciągnięcie wszystkich możliwych uczestników do współdziałania. 

Zaproszeni goście zaznaczyli na koniec, że o ile regulacje są niezbędne, ważne jest, by nie „przeregulować” rynku – regulacje powinny być możliwie jak najbardziej zrozumiałe i proste, by jak najlepiej spełniły swoje zadanie, a koszty z nimi związane były jak najmniejsze. Poza regulacjami uczestnicy debaty duży potencjał zauważali w inicjatywach oddolnych, kontrolujących i wywierających presję na firmy, a także w konsumentach, którzy swoje wybory będą opierać na działaniach i wartościach firmach. 

Climate Leadership to program UNEP/GRID-Warszawa budujący społeczność liderów realnej zmiany w biznesie na rzecz przeciwdziałania nieodwracalnym zmianom zachodzącym na planecie, jakich wyrazem jest kryzys klimatyczny. Program wspiera działania podejmowane przez firmy w celu osiągnięcia neutralności.